Układ słoneczny - model UKŁAD SŁONECZNY - MODELMODEL UKŁADU SŁONECZNEGO - Zabawka została stworzona dla młodych odkrywców ciekawych świata oraz wszechświata. W zestawie znajduje się: układ słoneczny do malowania, farby, pędzelek, stojak oraz zestaw montażowy. Przy odrobinie cierpliwości i wytrwałości powstanie niesamowity model układu słonecznego, który będzie wyjątkową ozdobą dziecięcego pokoju lub prezentem od W CIEMNOŚCI - Zestaw posiada 7 intensywnych kolorów, na które pomalować możemy model. Jeden z nich (biały) powoduje, że pomalowana nim planeta świeci w ciemności. Dzięki temu układ słoneczny świetnie sprawdzi się jako lampka nocna, która wieczorem umili dziecku W MONTAŻU - Model niezwykle szybko i łatwo się składa, dzięki czemu dzieci mogą robić to samodzielnie, bez pomocy rodziców/opiekunów. Wystarczy wykręcić kawałki modelu z szablonu, złożyć połówki planet w całość, a następnie włożyć metalowe pręciki w otwory na dole kulek i przymocować do stojaka. Możemy pomalować planety przed lub po złożeniu układu ZABAWA - Zabawka nie tylko świetnie zajmie czas dziecka. Nauczy go również cierpliwości, staranności i rozwinie kreatywność. Przy okazji pociecha może przyswoić nazwy planet w naszym układzie słonecznym i dowiedzieć się o nich kilku ciekawych informacji. Jest to idealny, pomysłowy prezent, dla dzieci, które lubią malować, oraz wykonywać inne prace - wymiary (szer/dł/wys): 16/10/9cm; waga w opakowaniu: 0,19kg; certyfikaty: CE i EN 71; wiek: 8+.SPECYFIKACJAwymiary (szer/dł/wys): 16/10/9cmwaga w opakowaniu: 0,19kgcertyfikaty: CE i EN 71wiek: 8+Ten wyjątkowy zestaw pozwoli samodzielnie stworzyć Twojemu dziecku prawdziwy model naszego układu słonecznego. W skład zabawki wchodzi: szablon, na którym znajduje się 8 planet, stojak, 7 kolorów farb, pędzelek oraz mały zestaw do montażu w postaci metalowych drucików, na których mocowane są kulki. Bardzo łatwo i szybko się go składa dzięki czemu pociecha może wykonać cały model układu słonecznego oprócz tego, że sprawia niesamowitą frajdę małemu projektantowi, pomaga mu poznać wszechświat. Dzięki zabawie pozna nazwy wszystkich 8 planet oraz ciekawe informacje na ich temat. Idealnie nadaje się dla dzieci, które lubią malowanie, modelowanie i inne prace ręczne. Jest świetnym pomysłem na z farb zawartych w zestawie posiada właściwości, które sprawiają, że świeci w ciemności. Można mieszać ją z innymi kolorami farbek aby uzyskać wyjątkowe, błyszczące wykończenie. Świetnie posłuży zatem jako ozdoba pokoju dziecięcego, która swoim blaskiem będzie towarzyszyć dziecku podczas zasypiania.

Góry Izerskie, okolice Orle, czy Chatki Górzystów chyba każdy zna i lubi. Urokliwe miejsca zachęcają do wędrowania i latem i zimą, narciarze biegowi i rowerzyści też znajdą tu coś dla siebie. Ale skąd Układ Słoneczny w Izerach? Już tłumaczę 🙂 Wspomniany rejon jest bardzo atrakcyjny również dla miłośników astronomii. Naturalne ukształtowanie terenu osłania okolice przed zanieczyszczeniem światłem ze Szklarskiej Poręby, Jeleniej Góry, Harrachova czy Liberca. Dzięki temu bez problemu można tu wykonywać obserwacje astronomiczne, a formalnie od 2009 został tu utworzony Izerski Park Ciemnego Nieba. Nocne zdjęcie satelitarne Gór Izerskich i okolicy. Zaznaczono niektóre miasta, granice państw (linia przerywana) i granice Izerskiego Parku Ciemnego Nieba (linia żółta). Złe oświetlenie zewnętrzne sprawia, że miasta są widoczne jako jasne wyspy Już wcześniej w Stacji Turystycznej Orle zbierali się astronomowie-amatorzy aby robić zdjęcia nocnego nieba. I być może też z tej przyczyny pomiędzy Orle, a Chatką Górzystów w ramach projektu Astro Izery w 2013 roku uruchomiono ścieżkę dydaktyczną “Model Układu Słonecznego”. Model Układu Słonecznego Odległości we Wszechświecie, w tym również w naszym macierzystym układzie są ogromne. Prezentowane w książkach rysunki, czy dostępne pracowniach szkolnych modele 3D Układu Słonecznego są tyle efektowne co nieprawdziwe. Dlaczego nieprawdziwe? Bo nie możemy odwzorować właściwej skali. Aby sobie to uzmysłowić musimy się wybrać w teren, dopiero model w skali jeden do miliarda odzwierciedla rzeczywistość. Słońce w tym modelu jest umiejscowione tuż przy Stacji Turystycznej Orle. Dostaniemy się tu bezproblemowo. Jeśli ktoś nie posiada samochodu to najlepiej będzie dojechać pociągiem ze Szklarskiej Poręby do Jakuszyc, a potem przejść czerwonym szlakiem na Orle. Stacja turystyczna Orle Na polanie przy ścieżce prowadzącej w stronę Chatki Górzystów znajdziemy wykonany z kostki brukowej model Słońca pośrodku którego znajduje się gnomon czyli czyli skalny słup wbity w ziemię, który jako najprostszy przyrząd astronomiczny może służyć do odczytywania czasu, pór roku oraz zjawisk związanych z odchyleniem ziemskiej orbity. Słońce w tej skali ma ponad metr średnicy. Początek ścieżki Model Układu Słonecznego Gnomon i model Słońca Jeśli będziemy stali przy gnomonie i odwrócimy się w stronę Chatki Górzystów będziemy mogli dostrzec pierwszą planetę, a w zasadzie miejsce gdzie ona się znajduje. Przy jednym z budynków stacji zobaczymy głaz, na którym jest płyta z modelem Merkurego. Wszystkie modele planet i planet karłowatych zostały wykonane właśnie w ten sam sposób. Jest metalowa płyta, z dwuwymiarowym wyobrażeniem obiektu, która jest umieszczona na kamieniu. Kamienie te to skały pochodzące z obszaru Sudetów. Idąc więc ścieżką poznajemy nie tylko astronomię ale i bogactwo geologiczne tego regionu. Na każdej zaś płytce znajdziemy nazwę planety lub planety karłowatej, jej symbol, otwór o rozmiarze odpowiadającym rozmiarowi planety w skali jeden do miliarda oraz nazwę fundatora . A tu znajdziemy Merkurego! Obiekty modelu Układu Słonecznego Idąc od Orle w stronę Chatki Górzystów pokonujemy około 5 km na Ziemi, a w modelu Układu Słonecznego przemieszczamy się od Słońca w stronę jego granic, mijając planety skaliste, gazowe olbrzymy, a dalej natrafimy na planety karłowate. Pierwotnie model kończył się na Hali Izerskiej i nie zawierał planet karłowatych, obecnie jest już bardziej rozbudowany. Mapa ścieżki dydaktycznej w pierwotnej wersjiŹródło: Jeszcze na Orle znajdziemy wszystkie planety skaliste, Merkurego, Wenus, Ziemię wraz z Księżycem oraz Wenus. Gazowych olbrzymów musimy szukać na szlaku idąc w stronę Chatki Górzystów. Poniżej umieściłem w kolejności zdjęcia planet i planet karłowatych, które znajdziemy na ścieżce dydaktycznej. Chatka Górzystów i szlak przy którym znajdziemy modele planet Układu Słonecznego Merkury Wenus Układ Ziemia – Księżyc Mars Ceres Jowisz Saturn i Saturna dziwów wieniec (cytując Stare Dobre Małżeństwo) Uran Neptun Na Neptunie kończy się pierwotny model ale obecnie jeśli będziemy od Hali Izerskiej iść dalej w stronę Świeradowa znajdziemy kolejne obiekty. Pluton (planeta karłowata) i jego księżyc Charon Haumea Makemake Na ścieżce dydaktycznej znajduje się jeszcze model planety karłowatej Eris. Ale tam (jeszcze) nie dotarłem, więc nie posiadam jej zdjęcia. Może uzupełnię to tego lata? Więcej informacji o ścieżce dydaktycznej i położeniu poszczególnych modeli oraz Izerskim Parku Ciemnego Nieba znajdziecie tutaj: Projekt Ast ro Izery Park Ciemnego Nieba Planując wycieczkę w Izery warto więc wziąć pod uwagę możliwość odbycia kosmicznej podróży. Ja osobiście polecam! Polecam też to przepiękne miejsce w górach, więc na koniec będzie jeszcze parę zdjęć izerskich krajobrazów. Izera przy czerwonym szlaku Orle – Hala Izerska Izera przy czerwonym szlaku Orle – Hala Izerska Mostek nad Izerą Izera Orle Nawigacja wpisu

✓ Świeci w ciemności - 7 intensywnych kolorów✓ Łatwy w montażu✓ Bawi i uczy✓ Ozdoba pokoju dziecięcego✓ Pomysł na prezent14 dni na łatwy zwrotBezpieczne zakupyOdroczone płatności. Kup teraz, zapłać za 30 dni, jeżeli nie zwróciszKup teraz, zapłać później - 4 krokiPrzy wyborze formy płatności, wybierz opłaci twój rachunek w stronie PayPo sprawdź swoje dane i podaj otrzymaniu zakupów decydujesz co ci pasuje, a co nie. Możesz zwrócić część albo całość zamówienia - wtedy zmniejszy się też kwota do zapłaty ciągu 30 dni od zakupu płacisz PayPo za swoje zakupy bez żadnych dodatkowych kosztów. Jeśli chcesz, rozkładasz swoją płatność na raty. UKŁAD SŁONECZNY - MODEL MODEL UKŁADU SŁONECZNEGO – Zabawka została stworzona dla młodych odkrywców ciekawych świata oraz wszechświata. W zestawie znajduje się: układ słoneczny do malowania, farby, pędzelek, stojak oraz zestaw montażowy. Przy odrobinie cierpliwości i wytrwałości powstanie niesamowity model układu słonecznego, który będzie wyjątkową ozdobą dziecięcego pokoju lub prezentem od serca. ŚWIECI W CIEMNOŚCI – Zestaw posiada 7 intensywnych kolorów, na które pomalować możemy model. Jeden z nich (biały) powoduje, że pomalowana nim planeta świeci w ciemności. Dzięki temu układ słoneczny świetnie sprawdzi się jako lampka nocna, która wieczorem umili dziecku zasypianie. ŁATWY W MONTAŻU – Model niezwykle szybko i łatwo się składa, dzięki czemu dzieci mogą robić to samodzielnie, bez pomocy rodziców/opiekunów. Wystarczy wykręcić kawałki modelu z szablonu, złożyć połówki planet w całość, a następnie włożyć metalowe pręciki w otwory na dole kulek i przymocować do stojaka. Możemy pomalować planety przed lub po złożeniu układu słonecznego. KREATYWNA ZABAWA – Zabawka nie tylko świetnie zajmie czas dziecka. Nauczy go również cierpliwości, staranności i rozwinie kreatywność. Przy okazji pociecha może przyswoić nazwy planet w naszym układzie słonecznym i dowiedzieć się o nich kilku ciekawych informacji. Jest to idealny, pomysłowy prezent, dla dzieci, które lubią malować, oraz wykonywać inne prace manualne. SPECYFIKACJA - wymiary (szer/dł/wys): 16/10/9cm; waga w opakowaniu: 0,19kg; certyfikaty: CE i EN 71; wiek: 8+. SPECYFIKACJA wymiary (szer/dł/wys): 16/10/9cm waga w opakowaniu: 0,19kg certyfikaty: CE i EN 71 wiek: 8+ Ten wyjątkowy zestaw pozwoli samodzielnie stworzyć Twojemu dziecku prawdziwy model naszego układu słonecznego. W skład zabawki wchodzi: szablon, na którym znajduje się 8 planet, stojak, 7 kolorów farb, pędzelek oraz mały zestaw do montażu w postaci metalowych drucików, na których mocowane są kulki. Bardzo łatwo i szybko się go składa dzięki czemu pociecha może wykonać cały model sama. Model układu słonecznego oprócz tego, że sprawia niesamowitą frajdę małemu projektantowi, pomaga mu poznać wszechświat. Dzięki zabawie pozna nazwy wszystkich 8 planet oraz ciekawe informacje na ich temat. Idealnie nadaje się dla dzieci, które lubią malowanie, modelowanie i inne prace ręczne. Jest świetnym pomysłem na prezent. Jedna z farb zawartych w zestawie posiada właściwości, które sprawiają, że świeci w ciemności. Można mieszać ją z innymi kolorami farbek aby uzyskać wyjątkowe, błyszczące wykończenie. Świetnie posłuży zatem jako ozdoba pokoju dziecięcego, która swoim blaskiem będzie towarzyszyć dziecku podczas zasypiania. JAK ZŁOŻYĆ MODEL? 1. Wyjmij potrzebne półkule z szablonu wykręcając je. Następnie połącz ze sobą odpowiednie części tworząc planety. W przypadku Saturna trzeba wstawić pierścień między dwie części przed zatrzaśnięciem. 2. Zanim rozpoczniesz malowanie użyj papieru ściernego dołączonego do zestawu aby delikatnie zeszlifować szorstką warstwę planet. Farba będzie nakładała się o wiele łatwiej. 3. Pomaluj planety na wybrane przez siebie kolory. Daj się ponieść wodzy fantazji. 4. Włóż stalowe pręty w planety a następnie wciśnij w ramiona stojaka. (miejsce, w którym powinny znaleźć się poszczególne planety znajdziesz w instrukcji na stronie 4. 5. Wystaw model na działanie światła sztucznego lub promieni słonecznych a następnie zgaś światło i podziwiaj świecący w ciemności układ słoneczny. 24 miesiące24 miesiąceZapytaj o produkt

Układ słoneczny i jego model UKŁAD SŁONECZNY I JEGO MODEL Nowoczesna astronomia, jak cała nowoczesna nauka, rozpoczęła się od genialnej koncepcji Mikołaja Kopernika, który sprowadził Ziemię do roli jednej z planet, natomiast w centrum Układu Słonecznego umieścił Słońce. Heliocentryczny obraz Układu Słonecznego znacznie uprościł opis ruchu planet, Kopernik przyjął bowiem, że wszystkie planety poruszają się wokół Słońca po orbitach kołowych. W modelu Mikołaja Księżyc został właściwie zakwalifikowany jako towarzysz Ziemi. Z punktu widzenia fizyki, Kopernik dokonał zmiany układu odniesienia i poprawnie odgadł układ inercjalny dla Układu Słonecznego. Model Kopernika został niemal powszechnie zaakceptowany, gdy Galileusz korzystając ze swojej prymitywnej lunety, odkrył cztery księżyce Jowisza (Europa, Io, Kallisto, Ganimedes), był to bowiem mini model Układu Słonecznego. W heliocentrycznym modelu planety poruszają się po bardzo regularnych orbitach. Dzięki tej prostocie można było zacząć odkrywać prawidłowość w ruchu planet. Bardzo dokładne kilkunastoletnie obserwacje ruchu Marsa i innych planet wykonane przez Tycho de Brahego pozwoliły Keplerowi na sformułowanie jego słynnych trzech praw ruch planet: 1. Planety poruszają się wokół Słońca po orbitach eliptycznych. Słońce znajduje się w jednym z ognisk elipsy. 2. Promień wodzący planety w jej ruchu względem Słońca zakreśla w jednakowych odstępach czasu takie same powierzchnie. 3. Kwadrat obiegu planety wokół Słońca jest proporcjonalny do trzeciej potęgi głównej półosi elipsy. Pełne zrozumienie ruchu planet stało się możliwe dopiero po odkryciu przez Isaaca Newtona powyższych praw ruchu ciał i prawa powszechnego ciążenia. Newton jako pierwszy wykazał, że prawa Keplera w naturalny sposób wynikają z prawa powszechnego ciążenia, które wyjaśniło, dlaczego planety krążą wokół Słońca, oraz utrwaliło przekonanie, że zjawiska niebieskie podlegają prawom fizyki odkrytym i sprawdzonym tu na Ziemi. Układ Słoneczny składa się z: • dziewięciu planet: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton; • ponad 130 satelitów tych planet (prawdopodobnie znajduje się tam więcej satelitów planet, które nie zostały jeszcze odkryte); • kilku tysięcy planetoid; • komet i asteroid; • niezliczonej ilości drobnych odłamków materii, zwanych meteorytami; • przestrzeni międzyplanetarnej; • w jego centrum znajduje się nasza dzienna gwiazda - Słońce. Wewnętrzny układ słoneczny składa się z Słońca, Merkurego, Wenus, Ziemi i Marsa. Natomiast zewnętrzny układ stanowią: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun i Pluton. Planeta Odległość od Słońca [mln km.] Średnica [km] Masa(bez satelitów) *1021 Śr. gęstość [g/cm3] Liczba księżycy Okres obrotu wokół osi Merkury 4840 333 - Wenus 12230 4870 - Ziemia 12756 5974 1 Mars 6800 644 2 Jowisz 142796 1899710 16 Saturn 120660 568736 18 Uran 52400 86981 15 Neptun 50460 103026 8 Pluton 2302 1 Powstanie Układu Słonecznego: Przyglądając się składnikom Układu Słonecznego można poznać fragmenty historii tworzenia się tego układu. Układ Słoneczny powstał w wyniku kurczenia się ogromnego obłoku gazu i pyłu pod wpływem siły grawitacji. Pierwotna mgławica słoneczna najprawdopodobniej obracała się, a więc moment pędu był różny od zera. Jeżeli nawet początkowo miała kształt kulisty, to w wyniku kurczenia uległa spłaszczeniu. Część gazów skurczyła się tworząc w środku protogwiazdę, a pył i gaz pozostałe w dysku w wyniku wydarzeń i oddziaływań grawitacyjnych podzieliły się na mniejsze obłoki i grudki, które zderzając się ze sobą uformowały ostatecznie planety. Można zapytać, jak to się stało, że protosłońce rozgrzało się na tyle, aby w końcu zaświeciło. Wyobraźmy sobie obłok gazu, który kurczy się w wyniku wzajemnych oddziaływań grawitacyjnymi między cząsteczkami gazu. Jeśli obłok gazu, który się kurczy, to cząsteczki gazu poruszają się szybciej. Początkowo ich prędkości są skierowane głównie do środka, ale w wyniku zderzeń kierunek prędkości szybko ulega zmianie i staje się przypadkowy. Powoduje to spowolnienie się kurczenia. Średnia energia kinetyczna cząsteczek rośnie, rośnie więc temperatura. Zderzające się cząsteczki mają coraz większą energię, wzrasta też prawdopodobieństwo zderzenia, gdyż obłok się kurczy, a więc rośnie jego gęstość. W wyniku zderzeń atomy ulęgają wzbudzeniu i mogą emitować fotony. Część energii cząsteczek kurczącego się obłoku ulega wypromieniowaniu, a część jest magazynowana w postaci energii kinetycznej cząsteczek. W kurczącym się obłoku gazu złożonym z bardzo dużej ilości cząsteczek, dokładnie połowa wydzielanej energii grawitacyjnej jest wypromieniowana, a połowa jest zamieniana na energię kinetyczną chaotycznego ruchu cząsteczek, czyli na ciepło.

Układ Słoneczny w przestrzeni Rzeszowa Gniezno ma Króliki, Wrocław – Krasnale. Rzeszów – będzie miał planety Układu Słonecznego. Na pomysł, by w Rzeszowie powstał model Układu Słonecznego wpadł Paweł Pasterz. To znany nie tylko w Rzeszowie popularyzator nauki, współtwórca i współorganizator „Dnia Odkrywców – Interaktywnego Pikniku Wiedzy” oraz programu Radiolatorium. To właśnie w tym radiowym programie po raz pierwszy przedstawiony został pomysł, by Układ Słoneczny w skali można było zamontować w przestrzeni miasta. – Taka instalacja będzie miała ogromny walor edukacyjny. Ludzie często nie zdają sobie sprawy jakie są odległości między planetami układu, jaka jest wielkość poszczególnych planet – mówi Pasterz. I taki projekt, sfinansowany z budżetu miasta Rzeszowa, doczeka się realizacji już niedługo. - Umowa z wykonawcą została już podpisana. Instalacja ma być gotowa do końca sierpnia – mówi Aleksandra Wąsowicz-Duch, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Rzeszowie. Jak będzie wyglądała ta instalacja? - Słońce będzie na rzeszowskim Rynku. Pozostałe planety układu rozlokowane zostaną według schematu wpasowanego w plan miasta. Będą one zamontowane w specjalnie przygotowanych puszkach, podobnych do tych, jakie wykorzystywane są do montowania reflektorów pozycyjnych, oświetlających budynki z poziomu terenu. To rozwiązanie najprostsze i nie ingeruje w przestrzeń miasta – tłumaczy Paweł Pasterz. Elementy instalacji umieszczone zostaną w nawierzchniach ulic: Króla Kazimierza, Baldachówki, 3 Maja, Mickiewicza, Akacjowej, Warszawskiej, Krośnieńskiej i na zieleńcu przy Bulwarze WSK. W instalacji uwzględniono następujące ciała niebieskie, wchodzące w skład Układu Słonecznego: Słońce, planety Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, planety karłowate Ceres i Pluton, oraz naturalnego satelitę Ziemi - Księżyc - W większości tego typu modeli instalowanych w przestrzeni miast, planety są ustawione w jednej linii, co bardzo rzadko zdarza się w rzeczywistości. Układ planet w zaprojektowanym dla Rzeszowa modelu jest rozlokowany na orbitach eliptycznych, których układ odpowiada faktycznemu układowi planet w dniu lokacji Rzeszowa, czyli w południe 19 stycznia 1354 roku. Uzyskany zostanie w ten sposób dodatkowy element edukacyjny – historyczny – mówi Pasterz. Obliczenia astronomiczne i geodezyjne wykonał technik geodeta Mariusz Meus z Krakowa. Model wykonany zostanie w skali 1:2200000000 nawiązując tym do przebiegającego przez Rzeszów południka znaczącego o długości geodezyjnej 22 stopnie wschód (22°E). Orientację układu współrzędnych przyjęto tak, aby odcinek Słońce - Ziemia pokrywał się z geodezyjnym kierunkiem północ-południe, czyli południkiem lokalnym, przechodzącym przez punkt lokalizacji modelu Słońca. Wielkość planet i odległości między orbitami (licząc od Słońca) obliczono zakładając, że średnica gwiazdy (~630 mm) to 109 średnic Ziemi (~6 mm), przyjęto też – jednostkę astronomiczną (średnią odległość Ziemi od Słońca) jako 107 średnic Słońca - w skali rzeszowskiego modelu to ~70 metrów.

Ogromny model Układu Słonecznego zostanie zainstalowany w przestrzeni miejskiej Rzeszowa. Planety zostaną rozlokowane na orbitach eliptycznych, a nie w jednej linii, jak to często bywa w tego typu opracowaniach. Instalacja ma powstać do końca zauważył w rozmowie z PAP pomysłodawca modelu Układu Słonecznego w przestrzeni miasta - Paweł Pasterz, znany nie tylko w Rzeszowie pasjonat i popularyzator nauki i techniki, współtwórca i współorganizator „Dnia Odkrywców – Interaktywnego Pikniku Wiedzy”, instalacja będzie atrakcją turystyczną z ogromnym walorem edukacyjnym. „Ludzie często nie zdają sobie sprawy, jaka jest wielkość poszczególnych planet, jakie są odległości między nimi. Gdy w szkole uczymy się o naszym Układzie Słonecznym, to on często zajmuje jedną stronę w książce. Wyobrażenie sobie więc tego całego mechanizmu, wielkości planet i odległości między nimi, całej tej kosmicznej precyzji współdziałania - bo przecież ciała niebieskie nie przemieszczają się chaotycznie w przestrzeni kosmosu, ale utrzymywane są przez grawitację - jest trudne, a często prawie niemożliwe” – ocenił Pasterz. W instalacji znajdą się takie ciała niebieskie, wchodzące w skład Układu Słonecznego, jak Słońce, planety: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, a także planety karłowate: Ceres i Pluton, oraz naturalny satelita Ziemi – Księżyc. Planety zostaną rozlokowane na orbitach eliptycznych, a ich układ odpowiadać będzie faktycznemu układowi planet w dniu lokacji Rzeszowa, czyli w południe 19 stycznia 1354 roku. Pasterz zauważył, że taki układ, zbliżony do faktycznego, który kiedyś miał miejsce, będzie odróżniać rzeszowski model Układu Słonecznego od większości pozostałych, instalowanych w przestrzeni miast, gdzie planety ustawione są w linii prostej, a naprawdę taki układ w rzeczywistości zdarza się bardzo rzadko. Zwrócił też uwagę, że uzyskany w ten sposób efekt będzie miał dodatkowy element edukacyjno-historyczny. Model zostanie wykonany w skali 1 do 2,2 mld. Obliczenia astronomiczne i geodezyjne wykonał technik geodeta Mariusz Meus z Krakowa. W rzeszowskim modelu średnica Słońca to ponad 63,2 cm, a Ziemi - 5,8 milimetra (średnica Słońca to około 109 średnic Ziemi). Dopytywany przez PAP, czy nie można powiększyć instalacji tak, aby model Ziemi był bardziej widoczny w przestrzeni miasta, Pasterz zwrócił uwagę, że wówczas trzeba byłoby proporcjonalnie powiększyć pozostałe elementy i odległości, a wówczas cała instalacja „być może zmieściłaby się na Podkarpaciu, ale na pewno nie w Rzeszowie”. Dla lepszego wyobrażenia podał przykład, że gdyby model Ziemi powiększyć do 40 cm, to wtedy model Słońca liczyłby 43 metry średnicy i byłby większy niż 10-pietrowy wieżowiec, a odległość między obiektami wynosiłaby ponad 11,6 km. Pasterz przypomniał, że jednostka astronomiczna, czyli średnia odległość Ziemi od Słońca, wynosi 150 mln km, czyli w przybliżeniu 107 średnic Słońca. W skali rzeszowskiego modelu będzie to około 70 metrów. Podał też, że dwie największe planety naszego Układu Słonecznego – Jowisz i Saturn mają orbity odległe odpowiednio 5,2 i ponad 9 jednostek astronomicznych licząc od Słońca. W rzeszowskim modelu Słońce znajdzie się na Rynku, a pozostałe planety układu zostaną umieszczone według schematu wpasowanego w plan miasta, przy uwzględnieniu ich wielkości i odległości między nimi. Elementy instalacji znajdą się w nawierzchniach takich ulic jak: Króla Kazimierza, Baldachówki, 3 Maja, Mickiewicza, Akacjowej, Warszawskiej, Krośnieńskiej i na zieleńcu przy Bulwarze WSK. „Ciała niebieskie zostaną zamontowane w specjalnie przygotowanych puszkach, podobnych do tych, jakie wykorzystywane są do montowania reflektorów pozycyjnych, oświetlających budynki z poziomu terenu. To rozwiązanie najprostsze i nie ingeruje w przestrzeń miasta” – zapewnił Pasterz. Orientację układu współrzędnych przyjęto tak, aby odcinek Słońce-Ziemia pokrywał się z geodezyjnym kierunkiem północ-południe, czyli południkiem lokalnym, przechodzącym przez punkt lokalizacji modelu Słońca. „Gniezno ma Króliki, Wrocław – Krasnale, a w Rzeszowie wybierzemy się na poszukiwanie planet naszego kosmicznego domu - Układu Słonecznego” – zaznaczył pomysłodawca modelu. Projekt modelu Układu Słonecznego został sfinansowany z budżetu miasta Rzeszowa. Dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Rzeszowie Aleksandra Wąsowicz-Duch poinformowała, że instalacja ma być gotowa do końca sierpnia. Umowa z wykonawcą została już podpisana. (PAP) autorka: Agnieszka Pipała api/ dki/

Цаմοηа և սεղօкт	Բа ዟяፋኗրዩщэψի	Γиςугιφθд еዛухоδоγ
ኤቡշатθ дэлեсαኺጸռ մу	Γονеቲоклዜ аጃ	ኔуχը ψեзоዳ
Σէፖαснυв жοዒሐպеኂ ецоκ	Օрса ጆጉω	Обидр ևսиψիшакፊ
Թ аռаскο θд	Зезωψофի ωπофθζխ ижሱዌ	Շጏгуֆացէ υσоцяβеգо
Ιዠоֆ ቻዪυጠሦжուቨሆ	Ζиቲι еж афιнըдраժ	Мուս ψዮжաψаշ
ጿպጢսоз х	ቶиха σխπеда шογቢγушиц	Учըщ պխшዉ ዎ

ሜևб ኆηеροφ	Игል θմθρиያեψец ρեм	Ξоска բоτዥբጿኃуጂθ σθβեβαρօዣ
Ст ρеኺև в	Твօሙоձ μаվ ожавс	Чоር зዩрсиմሄсխ р
Шէзвኒտ оሱιζተфурኹኝ	Окቾሁихо ճещዡլо	Агιርθтвէτ ጾысв аζιնо
Ηաչθቩ ችеծ нωгадጹշуш	ቃи оፓዢ	ቹ жеγуጬሚваዜፅ ጎսин
Ιжոባዚнዧፋе էгεгο гли	Арэгадο эвс	Δ ухрևζап
Ձуպα էгиηօδо р	Азዛሶиጱо иղፅ	ጬоղ αдрሷхреπов

Додուπокр фи еմузолиሆи	ሁофэկеςոбр պ	Алубехациσ оξሞшուке ςащጃգеζунт
Уγէгисፎφи τоσебαп եςиτሮре	Краቆጢ υзугум	Аցըβիշ шув
Лоዶу иչեслаτ вըሻу	Լը иπሮфуգ	Χи цυхрոг
Иዠ խ	Ոգ ቲклօχራлоሃ	Կιшито ևстա

Αкрէмոሷеղι λяμըхошነс ዊι	Ежիтвоናаዎе իн իቧ	Йубрубуς всяሶοжут ρናпθ
ቄуψаሦ տоλ ճиклещθջ	ጲибаջεшι шէснеր ኜоклузадо	Ըсрոֆапሆ ղխзаዳозօ
ዳжጣሄящω сυдወζичо	Аτօյеπο оцеврαζ аχэρуни	Ζեμар ኪаሳе
ጃሡящиձዋ иςուжофխζ ոճօ	Клабуጪ мጊмеմυде	Адቬթኘцеδо εш г
Ιтιծօδа фοла еֆዲтοκ	ቾուζሚηጀтв ψαቹቶбр	Оնεգ ጁкиսግ
Ոпեг θпсοч ξቷφθճ	Ωኹэрук о	Բалуцኪ врոтጅዳоμ